NEWS-AGENCY πρακτορείο ειδήσεων

Ο ΤΡΑΜΠ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
                       Μια ρεαλιστική θεώρησητης Ελένης Μαρτσούκου*

Είναι ο Τραμπ ο άγνωστος Χ για τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής που απασχολούν την Ελλάδα; Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για τις θέσεις του εκλεγέντος Αμερικανού Προέδρου για τα γνωστά ελληνικά εθνικά θέματα. Μάλιστα αναρωτιέται κανείς αν ο ίδιος ξέρει πού βρίσκεται στο χάρτη η Κύπρος και το Αιγαίο (αν και λογικά θα γνωρίζει τη Μύκονο)

.

Γενικά ο Τραμπ στην προεκλογική του εκστρατεία δεν ασχολήθηκε με την εξωτερική πολιτική. Το μόνο που μετ’ επιτάσεως τόνιζε ήταν ότι θα πολεμήσει το  ISIS και γι’ αυτό το σκοπό θα συνεργαστεί με τη Ρωσία.

Ας έχουμε ωστόσο στο νου μας ότι όσο και να δήλωνε ότι θα επικεντρωθεί στην εσωτερική πολιτική, δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να παραμελήσει την εξωτερική. Η Αμερική παραμένει η μόνη υπερδύναμη.

Ασφαλή συμπεράσματα αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να εξάγουμε. «Χρόνος άνδρας δείξει». Πρέπει να περιμένουμε να δούμε και με ποιους θα στελεχώσει το επιτελείο του. Έχει παντελή έλλειψη εμπειρίας και γνώσεων για τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, οπότε δεν μπορεί να είναι τόσο «τρελός» ώστε να κάνει τελείως του κεφαλιού του και να μη λάβει υπόψη του, τουλάχιστον στα εξωτερικά, το βαθύ αμερικανικό κατεστημένο.

Θα γίνει ένας δεύτερος George W. Bush;

Τολμάμε την πρόβλεψη ότι θα αποφύγει όπως «ο διάολος το λιβάνι» να γίνει ένας δεύτερος George W. Bush ο οποίος αποπειράθηκε να αναδιατάξει τον παγκόσμιο χάρτη σύμφωνα με τα σχέδια των νεο-συντηρητικών γερακιών του και είδαμε τα αποτελέσματα: τα failed states του Αφγανιστάν και του Ιράκ, στη συνέχεια ως ντόμινο effect τυλίχτηκε στις φλόγες όλη η Μέση Ανατολή και ο αραβικός κόσμος.

Αντίθετα, ο Τραμπ ως ένας πραγματιστής businessman  που δεν πιστεύει σε ιδεολογίες, πιθανώς να επιλέξει Realpolitik και ισορροπία δυνάμεων στην παγκόσμια σκακιέρα του στυλ «Μην μ’ ενοχλείτε, δεν σας ενοχλώ».

Στα θετικά του καταγράφεται ότι ο ίδιος δεν διακατέχεται από ρωσο-φοβικές εμμονές. Κατά δήλωσή του θα επιδιώξει συνεργασία με τη Ρωσία σε θέματα που η Αμερική δεν μπορεί να τα λύσει μόνη της όπως το Ισλαμικό Κράτος και η Συρία.

Αναγκαίοι για την Ελλάδα οι δίαυλοι επικοινωνίας

Για μας τους Έλληνες τα πράγματα ίσως γίνουν, προσώρας και εκ πρώτης όψεως, , πιο δύσκολα μέχρι να βρεθούν δίαυλοι επικοινωνίας με τον Τραμπ και το περιβάλλον του (που ακόμη και αν δεν υπάρχουν τώρα επιβάλλεται να βρεθούν άμεσα).

Από σκόρπιες δηλώσεις, ο ίδιος και ο αντιπρόεδρός του καθώς και μερικοί σύμβουλοί του χαρακτηρίζουν την Τουρκία σημαντική σύμμαχο των ΗΠΑ και δεν έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα με το αυταρχικό καθεστώς Ερντογάν. Επομένως ο Ερντογάν παίρνει προσωρινά μια ανάσα. Οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με τους Κούρδους; Μένει να δούμε. Η Κλίντον στο προεκλογικό  debate είχε δηλώσει ότι θα εξοπλίσει τους Κούρδους για να νικήσει το ISIS. Θα κάνει το ίδιο ο Τραμπ ή θα προτιμήσει να «ρίξει» τους Κούρδους για να μη δυσαρεστήσει τους «παραδοσιακούς συμμάχους» Τούρκους;

Για το Κυπριακό ας μην αναμένουμε σπουδαία πράγματα. Δεν πρόκειται να πιέσει την Τουρκία για «μία δίκαιη και βιώσιμη λύση» (για να χρησιμοποιήσω τη στερεότυπη χιλιοειπωμένη φράση, εμβληματική πλέον της εθνικής μας αβελτηρίας για τη Μεγαλόνησο). Για τα ελληνοτουρκικά, μία από τα ίδια: η γνωστή αμερικανική πολιτική «των ίσων αποστάσεων» που στην ουσία καταλήγουν σε διακρίσεις υπέρ της γείτονος και εις βάρος μας. Για το θέμα του ονόματος των Σκοπίων, ούτως ή άλλως για τους Αμερικανούς το θέμα θεωρείται λήξαν από την εποχή της αναγνώρισης του Μπους Τζούνιορ.

Κλειδί για Ελλάδα τα ενεργειακά

Στο θέμα του χρέους έχει δηλώσει ότι θα αφήσει τον πρώτο ρόλο στη Γερμανία. Εξάλλου θέλει να μειώσει και το οικονομικό βάρος των ΗΠΑ για το ΝΑΤΟ, οπότε αλλού θα ρίξει το βάρος της πίεσής του στην Ευρώπη. Στα ενεργειακά θα μας υποστηρίξει εφόσον είναι win-win για την Αμερική. Money is king για έναν σούπερ πετυχημένο επιχειρηματία και αν του μιλήσουμε τη γλώσσα του κέρδους που καταλαβαίνει, οι σχεδιασμοί να καταστεί η Ελλάδα ενεργειακός κόμβος μπορούν να υλοποιηθούν.

Στο βαθμό που ισχύουν οι παραπάνω πιθανολογήσεις, τί κάνουμε; πώς αντιμετωπίζουμε ως χώρα το νέο δεδομένο που είναι η ανέλπιστη εκλογή του άγνωστου Χ στην Προεδρία των ΗΠΑ;

Να μην γίνει ο X Factor

Σε σχέση με τον Τραμπ η ελληνική στρατηγική θα  πρέπει να είναι η φυγή προς τα εμπρός. Δηλαδή να μην αποδεχθούμε μοιρολατρικά ότι είναι ο X Factor, ότι δεν τον ξέρουμε, ότι δεν τον έχουμε προσεγγίσει, ότι «τα προγνωστικά» δεν μας ευνοούν.  Αντίθετα, ενεργητικά, με έξυπνες «κυκλωτικές κινήσεις», πρέπει η ελληνική κυβέρνηση και διπλωματία να κινητοποιηθεί και να έρθει κοντά στον ίδιο και το επιτελείο του.

Πρώτον, ως Ελλάδα οφείλουμε να μη θεωρήσουμε τίποτε ως δεδομένο ούτε τις πιθανολογήσεις που εξέθεσα. Αντίθετα πρέπει να πληροφορηθούμε και να αναλύσουμε τις ανάγκες και και τους στόχους της νέας αμερικανικής κυβέρνησης και με πολύ οργανωμένο lobbying, συντονισμένα, βάσει σχεδίου (Plan A και Β και όσα απαιτούνται για να χρησιμοποιήσουμε πάλι εκφράσεις οικείες) .

Δεύτερον, χωρίς σπασμωδικές κινήσεις και παλινωδίες, να καταστήσουμε εαυτούς απαραίτητους και ακόμη περισσότερο απαραίτητους για τα αμερικάνικα συμφέροντα στην περιοχή μας.  Ποιο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει περισσότερο εποικοδομητική και ισορροπημένη στάση για τις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία και την αποσόβηση των ανταγωνισμών Δύσης – Ανατολής, αν όχι η Ελλάδα; Ποια άλλη χώρα τείνει χείρα ουσιαστικής συνεργασίας προς τον αραβικό κόσμο, ενώ συγχρόνως αναπτύσσει δυναμικά τις  σχέσεις της με το  Ισραήλ;  Ποια είναι η νοτιανατολική είσοδος για την ενέργεια στην Ευρώπη, αν όχι η Ελλάδα, είτε η ενέργεια αυτή έρχεται από τον Νότιο Καύκασο ή στο μέλλον από το Ισραήλ και την Κύπρο, ή γιατί όχι, εάν όλα πάνε καλά, κι από το Ιράν; Επιπλέον, η Ελλάδα, με το λιμάνι του Πειραιά, είναι η νοτιανατολική πύλη του «θαλάσσιου δρόμου του μεταξιού» που ενώνει την Κίνα με την Ευρώπη, μέσω του Ινδικού Ωκεανού και του Καναλιού του Σουέζ.  

Επίθεση φιλίας

Και είμαι επίσης βέβαιη ότι η Ελλάδα μπορεί  να έχει εξαιρετικές ιδέες και να προσφέρει τα μέγιστα για τη μετεξέλιξη του ΝΑΤΟ και το νέο ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα ασφαλείας, μετεξέλιξη που όσο συμφέρει τη χώρα μας και την Ευρώπη αλλά τόσο συμφέρει τις ΗΠΑ. Υπάρχει ποτέ η παραμικρή πιθανότητα όλα αυτά τα δεδομένα, αν τα εκθέσουμε με το σωστό τρόπο και στα πρόσωπα στις θέσεις-κλειδιά της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, να αγνοηθούν αφού είναι πασιφανές ότι πρόκειται για ελληνικές θέσεις win-win και για τις δύο χώρες;

Τρίτον, να κάνουμε στον ίδιο τον Τραμπ και στη νέα αμερικανική κυβέρνηση επίθεση φιλίας, σ’ αυτό μπορούν να βοηθήσουν τα μέγιστα οι Ελληνοαμερικανοί που τον υποστήριξαν, με μόνη κόκκινη γραμμή ότι εξυπηρετούνται από τις επιλογές των ΗΠΑ εξίσου τα δικά μας εθνικά συμφέροντα. 

Με έξυπνη και ενεργή διπλωματία αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε. Do ut des, δούναι και λαβείν, σας βοηθάμε και μας βοηθάτε, τόσο απλά.

* Η Ελένη Μαρτσούκου, είναι Δικηγόρος-,Διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου της Ένωσης Κεντρώων, πρώην Προϊσταμένη του Γραφείου Διεθνών και Κοινοτικών Θεμάτων της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης. Οι απόψεις που εκφράζει σ’ αυτό το άρθρο είναι προσωπικές....

Εμείς όμως καταχωρούμε τις "αναλυτικές "σκέψεις της επειδή λέει μερικά όντως ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΑ!,